12. Jaki wpływ ma sauna na organizm?

14 mar 2013 | ABC sauny fińskiej: reguły korzystania z sauny

W czasie kąpieli w saunie ciepły i zimny bodziec działają na organizm alternatywnie. Powoduje to różne reakcje organizmu.

Faza nagrzewania:
1. zwiększenie temperatury ciała ( skóra o 10o C, wnętrze o 1oC)
2. wysycenie krwi tlenem w tkance skórnej
3. pocenie
4. oczyszczenie
5. możliwość normalizacji ciśnienia krwi
6. poprawa krążenia w skórze
7. odprężenie mięśni i umysłu
8. psychologiczna stymulacja
Faza ochładzania:
1. normalizacja temperatury ciała
2. stymulacja funkcji nerek
3. uspokojenie bicia serca
4. uaktywnienie obwodowych naczyń krwionośnych
5. uczucie odświeżenia
Ciało ludzkie reaguje na silny bodziec ciepła rozszerzeniem naczyń krwionośnych w skórze ( zaczerwienieniem skóry) i wydzielaniem potu. Ma to na celu utrzymanie temperatury wewnątrz organizmu na poziomie 37oC.

Daje to jednak w saunie tylko częściowy sukces. Chociaż tylko 10g wody paruje w każdej minucie z szybko nawilżanej powierzchni ciała, to jednak spowodowane tym ochłodzenie nie wystarcza do utrzymania temperatury na powierzchni ciała i wewnątrz.

Temperatura skóry, która w warunkach temperatury pokojowej wynosi tylko 30oC, zwiększa się w saunie prawie o 10oC do około 40oC. Temperatura wewnętrzna organizmu wynosi odpowiednio 38oC i wzrasta do 38,5oC.

Wiele ciepła z gorących powierzchni drewna i pieca oddziaływuje na skórę w formie promieniowania (podczerwonego). Wdychane ciepło z powietrza otaczającego ciało oddziaływuje na błony śluzowe układu oddechowego. Połączenie tych oddziaływań daje silny efekt, mimo, że przepływ ciepła do skóry z gorącego powietrza otaczającego ciało jest hamowany przez nieruchomą warstwę powietrza (warstwa izolacyjna), która przylega do całej skóry. Właśnie owa przylegająca warstwa jest powodem tego, że pomimo suchego powietrza w saunie nie cały pot odparowuje, lecz czasami tworzy krople na skórze, które spływają po ciele.

Pod wpływem ciepła naczynia krwionośne w całym systemie skórnym rozszerzają się a rezerwuary krwi pustoszeją. Zwiększa się objętość krążącej krwi i przepływ jej jest szybszy. Puls przyspiesza się o około 50%. Szybsze krążenie dostarcza gruczołom potowym dostatecznego materiału do produkcji potu i przenosi ciepło ze skóry do wnętrza ciała. Ponieważ ciśnienie krwi jest związane ze zmianami w krążeniu, to zachodzące zmiany powodują pewną normalizację wcześniejszych zbyt wysokich lub zbyt niskich wartości ciśnienia.

Efekty ogólne:
– oczyszczenie skóry i stymulacja powstania nowych komórek
– hartowanie, zwiększona odporność przeciwko infekcjom
– uaktywnienie serca i dopasowanie krążenia
– stymulacja systemu kora nadnerczy-przysadka
– poprawa nastroju wraz z ogólnym samopoczuciem
Trwałe efekty systematycznych kąpieli w saunie:
– zapobieganie infekcjom dróg oddechowych
– uaktywnienie funkcji dostosowania się ciśnienia krwi, zaopatrzenia w krew
– poprawa krążenia w skórze i w błonie śluzowej układu oddechowego możliwe, że także w naczyniach wieńcowych
– pielęgnacja skóry

W czasie fazy ochładzania podwyższona temperatura ciała powinna wrócić do temperatury początkowej. W czasie tego procesu zawartość tlenu we krwi ponownie wzrasta. Z powodu kolejno działającego na skórę bodźca zimnego i gorącej kąpieli stóp, która przyspiesza odruchowe rozszerzanie się naczyń krwionośnych, są one rzeczywiście uaktywniane. Podczas gdy efekt działania ciepła jest fizycznie i psychologicznie odczuwany jako odprężenie, zastosowanie zimnej wody powoduje uczucie odświeżenia i dostarcza impulsów do autonomicznego systemu nerwowego i ważnych gruczołów produkujących hormony ( przysadka i kora nadnerczy), a które mogą być uważane za słabe bodźce uaktywniające je.

Podsumowując, sauna wywiera korzystny wpływ na system powierzchniowy, na system krążenia sercowo-naczyniowego i na bilans wodny. Zwiększa się szybkość usuwania osadów i wzmacnia się odporność na infekcje.

Źródło: Przewodnik medyczny „Reguły korzystania z sauny”dr med. I.Fritzsche i W.Fritzsche