Historia sauny fińskiej

1 paź 2013 | ABC sauny domowe

Opowiadając historię sauny, dobry bajarz cofnie się daleko w czasie. Roztoczy wizję Scytów, którzy w namiotach urządzali cieplne kąpiele już w 2500r.p.n.e. Zabierze też w czasy Słowian posiadających drewniane łaźnie z kamiennym piecem, aż dojdzie do Bolesława Chrobrego i jego drużyny, oraz średniowiecznych wójtów dbających, by kąpiel taką brała cała wioska. Podtrzymując w ten sposób uwagę słuchaczy dojdzie do zimnej Finlandii, ojczyzny saun, bo choć rozwijały się one równolegle w wielu regionach, to Finowie udoskonalili je do stanu, jaki znany jest obecnie.

Dobre poznanie historii sauny wymaga cofnięcia się w czasie o dwa tysiące lat.
Wtedy to Finowie tworzyli jamy w ziemi, które miały służyć za mieszkania. Na ich środku znajdował się piec, kominek, w którym grzano kamienie. Dzięki temu w pomieszczeniu było ciepło. W chwili, gdy kamienia zalewano wodą lub zasypywano śniegiem, tworzyła się para, wzmagająca jeszcze wrażenie ciepła, dzięki czemu pradziadkowie współczesnych Finów mogli zdjąć ubranie. Pomieszczenie służyło więc zarówno do mieszkania, jak i do kąpieli. Ze względu na to, że dym z kominka nie miał gdzie ulatywać, pomieszczenie napełniało się dymem i sadzą.Do dziś wielu Finów saunę dymną uważa za najlepszą.

Z czasem sauna została oddzielona od pomieszczeń mieszkalnych, stając się oddzielnym budynkiem.
Zawsze były zbudowane z drewna, jako jedynego materiału, który nie parzył i ta tradycja utrzymała się po dziś dzień. Również piec przeszedł metamorfozę. Ten bez komina został zastąpiony piecem z kominem, ale dopiero około XIX wieku. Wiązało się to przede wszystkim z wygodą, ponieważ nowy piec ogrzewał saunę szybciej i nie trzeba jej było sprzątać z sadzy przed użyciem. Również industrializacja odbiła swoje piętno na saunach.

Kolejnym typem pieca był taki, w którym kamienie były oddzielone od ognia.
Palenisko można wtedy podtrzymywać również w czasie korzystania z sauny. Najnowszym osiągnięciem jest piec elektryczny. Jednak starsze typu saun nadal są budowane i przez wielu uważane za najlepsze.

Dzisiaj sauny to drewniane wolnostojące domki, w których często dodawane są osobne pomieszczenia służące za przebieralnie.
W środku znajduje się piec elektryczny lub na drewno, który utrzymuje odpowiednią dozę ciepłego, suchego lub wilgotnego powietrza. Proporcje zależą od rodzaju pieca oraz preferencji użytkownika sauny. Przebywanie w niej jest korzystne zarówno dla mięśni, które ulegają odprężeniu, jak i dla całego ciała. Wypacanie się w saunie oczyszcza ciało z toksyn, nawilża, wygładza, czyli doskonale wpływa na urodę. Przy dodatkowym zastosowaniu aromaterapii lub ziół wpływa też kojąco na umysł i odpręża. To najdłużej znany i wciąż ceniony zabieg SPA, na jaki każdy może sobie pozwolić.