Rodzaje saun (fińska, szwedzka, ruska itp.)

1 paź 2013 | ABC sauny domowe

Sauna dymna, czyli savusauna, jest tradycyjną sauną fińską, czyli drewnianym, wolnostojącym budynkiem.

O ile w innych saunach dopuszczalne jest użycie pieca elektrycznego, tak tu jest to niemożliwe. Saunę ogrzewa się tradycyjnym piecem, paląc w nim drewnem brzozowym w taki sposób, by cały dym został w pomieszczeniu. Ewentualnie na środku pomieszczenia znajduje się kamienne palenisko, w którym się pali, a po oddymieniu kamienie polewa się wodą w celu zapewnienia odpowiedniej wilgotności. Czas zadymiania trwa około godzinę, a przed wejściem ludzi dym wypuszcza się specjalnym otworem w ścianie. Cechą charakterystyczną saun dymnych jest to, że ściany są osmolone, a wewnątrz pachnie dymem. Konieczne jest również wcześniejsze umycie podłogi i siedzisk z sadzy. Często dla poprawy efektu na kamienie leje się olejki eteryczne. W Finlandii ma wielu zwolenników. Korzystanie z niej również odbywa się w kilku cyklach grzania i chłodzenia ciała. Przykładowo w przeręblu. Wszak to Finlandia.
fińska łaźnia

Sauna kelo w swym wyglądzie bardzo przypomina typową saunę dymną.

Jest wolnostojącym drewnianym budynkiem z bali, z dwuspadowym dachem. Na tym jednak podobieństwa się kończą. Zbudowana jest z drzewa kelo, które jest bardzo twarde, ma barwę ciemnoczerwoną, tym ciemniejszą, im dalej na północ rośnie. Dla budowy sauny jednak najważniejsze jest to, że doskonale utrzymuje ciepło. Obrońców przyrody zapewne ucieszy też fakt, że do budowy sauny wykorzystuje się martwe drzewa, które uschły samoistnie i które poddaje się jeszcze dodatkowemu procesowi suszenia w wysokich temperaturach, co podnosi trwałość drewna. W saunie jest piec elektryczny, wilgotność otrzymuje się polewając wodą gorące kamienie. Często w saunach kelo odbywają się sesje aromaterapii, ale też spotkania biznesowe. Wszystko to na wygodnych stopniach, przy i tak już upajającym zapachu kelo, polarnej sosny.

Sauna szwedzka to inaczej sauna sucha.

Sauna szwedzka nazywana jest również staro skandynawską i przez niektórych badaczy datowana jest wcześniej, niż fińska sauna parowa. Drewniane pomieszczenie rozgrzane jest do temperatury 100°C, przy wilgotności 10%. Piec najczęściej znajduje się w osobnym pomieszczeniu, a sauna grzana jest samym ciepłym powietrzem. Dawniej używano pieców tradycyjnych do ogrzania pomieszczenia, teraz częściej występuję piece elektryczne, gdyż szybciej się dzięki nim osiąga oczekiwany efekt. W takich warunkach skóra bardzo szybko się poci, usuwając toksyny z organizmu. Jednak w przeciwieństwie do sauny parowej, istnieje wiele przeciwwskazań zdrowotnych, które uniemożliwiają korzystanie z jej dobrodziejstw. Przed udaniem się do takiej sauny warto się z tymi obostrzeniami zapoznać. Osoby bez przeciwwskazań mogą w niej przebywać od 8 do 15 minut, a następnie powinny się ochłodzić.

Sauna fińska jest pomieszczeniem wykonanym z drewna lub wyłożonym w całości drewnem.

Bez tego warunku staje się łaźnią parową. Piec nagrzewa pomieszczenie do temperatury 80-100°C, a kamienie umieszczone na szczycie pieca i odpowiednio często polewane zapewniają wytwarzanie pary, a przez to wilgotności rzędu 25-40%. W saunie fińskiej, czyli saunie mokrej, można przebywać na kilku kondygnacjach, pamiętając, że im wyżej, tym cieplej. Korzysta się z niej w dwóch fazach, w pierwszej fazie ciało jest ogrzewane ciepłym powietrzem, para dodatkowo podnosi temperaturę, a w drugiej fazie ciało podlega ochłodzeniu zimną wodą, a płuca zimnym powietrzem. Etapy można powtarzać, najczęściej trzykrotnie. Pamiętać przy tym należy o uzupełnianiu płynów.

Bania ruska to rosyjska odmiana sauny.

Różni się jednak od klasycznych saun pod kilkoma względami. Przede wszystkim bania lub bajnia to drewniany domek z dwoma pomieszczeniami w środku. Do pierwszego, czyli wypoczywali, przychodzi się, kiedy rozpala się ogień i, czekając na odpowiednią temperaturę, raczy się ziołami, które wspomagają proces oczyszczania. Drugie miejsce to parzelnia, pariłka, gdzie po zagrzaniu kamieni w tradycyjnym piecu na drewno, zażywa się kąpieli. W czasie jej trwania baniowicze chłoszczą ciało witkami jałowcowymi, pokrzywowymi lub brzozowymi. Po wyjściu z parzelni konieczne jest schłodzenie ciała, dlatego często banie budowane są nad rzeką lub jeziorem.

Biosauna jest odmianą tradycyjnej sauny fińskiej, jednak o niższym zakresie temperatur, które nie przekraczają 65°C przy wilgotności około 40 – 65%. Często kąpielom towarzyszy seans aromaterapii.

Sanarium to nic innego, jak kąpiel parowa, jednak nie w klasycznym rozumieniu kąpieli w saunie. To kąpiel przy pomocy powietrza o temperaturze 43 – 60°C przy wilgotności dochodzącej do 100%. Idealne rozwiązanie dla osób, dla których tradycyjna sauna fińska jest zbyt dużym obciążeniem. Dodatkowy efekt relaksacyjny i zdrowotny uzyskuje się wprowadzając kolory i grę światła, jak również zioła działające leczniczo i oczyszczające, które unoszą się wraz z parą w powietrze.

Tylarium to połączenie łaźni rzymskiej z sauną. Niższa temperatura, 40-60°C, i wilgotność rzędu 100% zapewnią odpowiedni poziom nawilżenia i ciepła skórze, która pozbędzie się toksyn i stanie się miękka i gładka. To propozycja dla osób z problemami krążeniowymi, które nie mogą korzystać z tradycyjnej sauny.

 Sauna parowa zwana jest również sauną mokrą lub łaźnią rzymską. Wilgotność w takiej saunie sięga 100%, ale temperatura jest niższa, rzędu 40-50°C. Dzięki temu doskonale nawilża ciało i relaksuje. Zamiast pieca używa się parownika, by móc kontrolować temperaturę i wilgotność.